FİBROMİYALJİ NEDİR?
İnatçı adale ağrıları, yorgunluk ve vücutta bazı hassas ağrılı noktalarla karakterize bir romatizmal hastalıktır. Eklemlerde hareket kısıtlığına, sakatlığa yol açmaz. Fakat hastanın yaşam kalitesini ciddi derecede bozar.
BELİRTİLERİ NELERDİR?
Yaygın, vücudun her yerinde ağrı ve sızılar, vücutta 18 simetrik hassas noktanın varlığı, yorgunluk, bitkinlik, uyku bozuklukları, sabahları yorgun uyanma, baş ağrıları, barsak düzensizlikleri, ellerde- ayaklarda şişli- uyuşma ve karıncalanmalar, stresle baş edememe, unutkanlık, konsantrasyon eksiklikleri, atipik göğüs ağrıları, iştah artışı veya azalması gibi çeşitli farklı şikâyetler görülür.
Görüldüğü gibi çok sayıda farklı belirti bir arada bulunduğundan, çare arayan bir hasta doktora gittiğinde eğer hekim psikiyatrist ise bu belirtilere ‘depresyon’, nörolog ise ‘gerilim baş ağrısı’ dâhiliye uzmanı ise ‘guatr’ derken, eğer hekim pratisyen ise sadece ‘kulunç’ tanısı koyabilmektedir.
Hastaya tek bir belirtiye dayanarak tanı koyulması yanlıştır. Hâlbuki doğru tanı için bu belirtilerinin hepsinin veya birçoğunun bulunması gerekir. Hasta bu belirtilerin asıl hastalığından bağımsız olduğunu sanır. Hekim bunları sorgulamamışsa veya belki de hasta uzun uzun şikâyetlerini anlatmaya kalktığı için ya da tam tarif edemediği için onu dinlememişse fibromiyalji gözden kaçabilir.
YAŞAM KALİTEMİZİ NE ŞEKİLDE ETKİLER?
Fibromiyalji en çok doğurganlık çağındaki veya çalışma hayatındaki kadınlarda görülmesine rağmen çocuktan yaşlıya hatta erkeklerde bile görülebilir. Hassas, mükemmeliyetçi kişilerin hastalığıdır. Doktorların tanımlayamadığı inatçı ağrılar ve müthiş yorgunluğa rağmen, şikâyetlerin alışılan hastalık belirtilerine pek benzememesi nedeniyle yakın çevresi tarafından hasta olarak kabul edilmemekten şikâyetçi olan çok sayıda fibromiyalji hastası vardır.
TEDAVİ SÜRECİ NASIL İŞLER?
Tedavisinde hekim hasta iş birliği çok önemlidir. Bu yüzden tedavinin ilk basamağı hastanın ve yakınlarının eğitimidir. Hastaya hayatı tehdit etmeyen veya estetik bir soruna yol açmayacak bir hastalığa sahip olduğu anlatılmalıdır. Bunun yanında egzersiz fibromiyaljide olmazsa olmaz özellikte bir tedavidir. Egzersiz yapılmadığı takdirde hastalar diğer tedavilerden sınırlı yarar görürler.
İlaç tedavisi, fizik tedavi yöntemleri, çeşitli lokal enjeksiyon uygulamaları da kuru iğneleme, tetik nokta, mezoterapi, nöral terapi gibi bireysel olarak hasta bazında fizik tedavi uzman hekimince değerlendirilerek her hasta için özgün tedavi programı oluşturulur ve uygulanır.
KORUNMAK İÇİN NELER YAPABİLİRİZ?
Fibromiyaljiden korunmak için bilinen bir yöntem yoktur. Ancak dengeli beslenme, zorlayıcı olmayan egzersizler, dinlendirici bir uyku, düzenli spor yapmak ağrıların tekrarlanmasını engeller. Hastalar hayattan elini eteğini çekmemeli, katılımlı bir yaşam sürmelidir. Stresle mücadele yöntemlerini öğrenmeli, gerekirse profesyonel yardım alınmalıdır. Nemli, soğuk, klimalı ortamlardan, kahve, sigara ve alkol alışkanlığından uzak durulmalıdır.
